Parametry jakości wody
- Mętność wody jest to właściwość optyczna, polegająca na rozproszeniu i absorbowaniu części widma promieniowania widzialnego przez cząstki stałe obecne w wodzie lub ściekach. Mętność wywołują zawiesiny organiczne – związki humusowe i zawiesiny nieorganiczne takie jak trudno rozpuszczalne wodorotlenki metali Fe(OH)3 , Mn(OH)2 , iły, gliny itp.
- Barwa wody to jeden z parametrów określających jakość wody. Barwa wody może być spowodowana odpadami organicznymi (liście, drewno), substancjami humusowymi, ściekami przemysłowymi lub erozją gleb. Barwa wody może być również rezultatem obecności soli żelaza (kolor zielononiebieski), żelaza i manganu (żółty do brązowego koloru), siarki (niebieski), siarkowodoru (szmaragdowa) lub substancji organicznych (żółta, pomarańczowa, brunatna, rdzawa, wiśniowa, brązowa, czarna) a także planktonu (kolor zielony). Barwa rzeczywista wody jest to barwa wody klarownej po usunięciu mętności, natomiast barwę pozorną powodują drobne zabarwione cząstki zawieszone w wodzie łącznie z substancjami rozpuszczonymi. Barwę pozorną oznacza się bez uprzedniego sączenia lub odwirowania wody. Intensywność barwy świadczy o zanieczyszczeniu wody. Barwa wody kierowanej do zasilania sieci wodociągowej nie powinna przekraczać 20mgPt/dm3. Wody studzienne wykorzystywane do picia i celów gospodarczych nie powinny mieć barwy większej niż 25mgPt/dm3.
- Zapach wody cecha organoleptyczna oceniana głównie w analizach sanitarnych wody. Wody podziemne nie wykazują najczęściej żadnego z. Ocenia się rodzaj z. (jakość) oraz jego intensywność (natężenie). Wrażenia węchowe zależą od indywidualnej wrażliwości osoby ocenającej, temperatury wody oraz ilości i jakości występujących w wodzie substancji. Przeprowadza się badania na zimno (symbol „z”) i na gorąco (symbol „g”), podgrzewając wodę do 60°C. Wyróżnia się 3 podstawowe grupy z.: z. roślinne (R), np. roślinny, ziemisty, trawiasty, kwiatowy, torfowy; z. gnilne (G), np. gnilny, stęchły, zbutwiały, siarkowodoru; z. specyficzne (S), np. fekalny, fenolu, rybi, nafty, benzyny. Natężenie z. określa się za pomocą umownej skali: 0 – brak z.1 – z. bardzo słaby 2 – z. słaby 3 – z. wyraźny 4 – z. silny 5 – z. bardzo silny Z. wody ocenia się zarówno w terenie, jak i w laboratorium. Wody przeznaczone do celów pitnych nie powinny wykazywać z. specyficznych ani gnilnych, najwyżej słaby roślinny.
- Smak wody cecha organoleptyczna oznaczana jedynie w przypadku pewności, że badana woda nie jest zanieczyszczona. Wyróżniamy 4 podstawowe rodzaje smaku, wywoływane najczęściej przez określone substancje rozpuszczone w wodzie (słony, gorzki, kwaśny, słodki). Inne uboczne odczucia smakowe są nazywane → posmakiem (np: posmak metaliczny, alkaliczny, fenolowy, mdły, rybi itd.). Odczucia smakowe mają zwykle charakter indywidualny, a intensywność ich wzrasta wraz z niewielkim podwyższeniem temperatury. Intensywność s. określa się w sześciostopniowej skali: 0 – brak s.1 – s. bardzo słaby 2 – s. słaby 3 – s. wyraźny 4 – s. silny 5 – s. bardzo silny Zarówno s., jak i posmak odczuwa się przy różnym poziomie stężeń poszczególnych substancji. Występowanie smaku ogranicza przydatność wody do celów konsumpcyjnych.
- Skala pH ilościowa skala kwasowości i zasadowości roztworów wodnych związków chemicznych. Skala ta jest oparta na aktywności jonów hydroniowych [H3O+] w roztworach wodnych. pH definiuje się jako ujemny logarytm dziesiętny aktywności jonów hydroniowych wyrażonych w molach na decymetr sześcienny:
- pH = -log10[H3O+]
- Dla roztworów wodnych wartość pH mieści się w przedziale 0-14;
- roztwory kwaśne: pH<7,
- roztwory zasadowe: pH>7,
- obojętne: pH=7.
Zwykle wody powierzchniowe posiadają pH w zakresie 6,5 – 8,5 co odpowiada wymaganiom stawianym wodzie do picia.
- Jon amonowy jest charakterystycznym składnikiem wód podziemnych występujących w warunkach redukcyjnych. Pojawia się w wodach podziemnych w wyniku naturalnych procesów, których efektem jest wydzielanie się →amoniaku reagującego z wodą. W wodach gruntowych najczęściej pochodzi z → mineralizacji substancji organicznej zachodzącej w warunkach redukcyjnych oraz → denitryfikacji. Dostaje się też do wód razem ze ściekami rolniczymi, bytowymi, przemysłowymi. Łatwo sorbowany. Stężeniaj.a.przekraczające 0,5 mgN/dm3 są uznawane za toksyczne, a występujące w wodach gruntowych traktowane jako bezpośredni wskaźnik ich zanieczyszczenia. Występowanie j.a. łącznie z substancją organiczną utrudnia uzdatnianie – chlorowanie wody ze względu na tworzenie organicznych chloramin.
- Przewodność elektryczna (konduktancja, G) jest miarą podatności wody na przepływ prądu elektrycznego. Jest wywołana obecnością jonów (kationów i anionów) powstałych w wyniku dysocjacji rozpuszczonych soli oraz amoniaku i dwutlenku węgla. Przewodność elektryczna jest wskaźnikiem informującym o stopniu mineralizacji wody (o stopniu zasolenia). Konduktancja wody wiąże się zatem z jej twardością. Im woda jest bardziej twarda tym jej przewodność elektryczna jest większa.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA - wyciąg z dnia 27 listopada 2002 r.
w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia.(Dz. U. Nr 204, poz. 1728)
§ 2. 1. Ustala się trzy kategorie jakości wody, w zależności od wartości granicznych wskaźników jakości wody, które z uwagi na ich zanieczyszczenie muszą być poddane standardowym procesom uzdatniania, w celu uzyskania wody przeznaczonej do spożycia:
- kategoria A1 – woda wymagająca prostego uzdatniania fizycznego, w szczególności filtracji oraz dezynfekcji;
- kategoria A2 – woda wymagająca typowego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania wstępnego, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, dezynfekcji (chlorowania końcowego);
- kategoria A3 – woda wymagająca wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, adsorpcji na węglu aktywnym, dezynfekcji (ozonowania, chlorowania końcowego).
